Όταν έγινα δεκτή στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών, ήξερα ότι θα διάλεγα Ολλανδία και ξερό ψωμί για να περάσω εκεί ένα εξάμηνο των σπουδών μου. Μπορεί αργότερα να ανακάλυψα τις εκατοντάδες ομορφιές της χώρας και να την αγάπησα για πολλούς λόγους, τότε όμως ένα ήταν το κίνητρό μου και η επιθυμία μου από παιδί. Να επισκεφτώ τη χώρα που έζησε η Άννα Φρανκ και που αργότερα το σπίτι της έγινε μουσείο. Πριν από ακριβώς 59 χρόνια, το μουσείο της Άννας Φρανκ άνοιξε τις πόρτες του για το κοινό στην οδό Πρίνσενγκραχτ στο Άμστερνταμ. Από τότε έχουν διαβεί το κατώφλι του εκατομμύρια επισκέπτες.
Η πλέον πασίγνωστη Εβραιοπούλα έζησε κατά την περίοδο του Β’ παγκοσμίου πολέμου και η καταγωγή της την ανάγκασε να παρατήσει όλη τη μέχρι τώρα φυσιολογικότατη ζωή της και να κρυφτεί μαζί με την οικογένειά της σε μια σοφίτα. Έζησαν εκεί για δύο χρόνια, μέχρι που τους ανακάλυψαν και τους οδήγησαν στα φονικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η Άννα δεν είχε κλείσει καν τα δεκαέξι της χρόνια, όταν αρρώστησε από τύφο και πέθανε μόλις δυόμισι μήνες πριν την απελευθέρωση της χώρας… Παρ’ όλα αυτά, είχε προλάβει να καταγράψει τα χρόνια του εγκλεισμού της και τις σκέψεις της σε ένα ημερολόγιο, το οποίο αργότερα εκδόθηκε και έγινε ανάρπαστο.
Η εικόνα μου ως παιδί να διαβάζω με κομμένη την ανάσα την ιστορία της έχει χαραχτεί ανεξίτηλα στη μνήμη μου. Θυμάμαι τις ερωτήσεις που τριβέλιζαν το μυαλό μου και μου έφερναν δάκρυα στα μάτια, ερωτήσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν. Άραγε, η Άννα ήξερε ότι θα πέθαινε; Τι θα γινόταν αν είχε καταφέρει να επιβιώσει;
Η Άννα εκπροσώπησε όλες εκείνες τις ανώνυμες ψυχές που υπέφεραν τότε από τα δεινά του πολέμου. Είχε εκφράσει στο ημερολόγιό της την επιθυμία να μάθει ο κόσμος την ιστορία της για να συνειδητοποιήσει τα δεινά που επιφέρει ο πόλεμος. Έστω και μετά θάνατον, η επιθυμία της έγινε πραγματικότητα. Δεν μπορώ να περιγράψω τη συγκίνησή μου όταν επιτέλους έφτασα στην είσοδο του μουσείου. Με εισιτήριο αγορασμένο από την ιστοσελίδα τους, φυσικά, ώστε να αποφύγω την ουρά που έφτανε το χιλιόμετρο.
Πρώτα βλέπεις τα δωμάτια όπου στεγαζόταν η εταιρεία, της οποίας τα μέλη συμφώνησαν να τους κρύψουν. Πλέον αυτά τα δωμάτια έχουν οθόνες που δείχνουν την ιστορία εκείνης της εποχής. Τέλος, φτάνεις στην περιστρεφόμενη βιβλιοθήκη που έκρυβε τα δωμάτια της σοφίτας και βλέπεις τον χώρο όπως ήταν τότε, ακόμα και με τις φωτογραφίες με τις οποίες η Άννα στόλιζε τον τοίχο. Ακόμα και με τον νεροχύτη στον οποίο παρασκεύαζε η οικογένεια τα γεύματά της.
Το αποκορύφωμα της εμπειρίας ήταν όταν είδα επιτέλους από κοντά το αυθεντικό ημερολόγιο της Άννας. Κι εκείνη τη στιγμή άκουσα να χτυπάει το ρολόι από τον ναό του Βεστερτόρεν όπου τάφηκε ο ζωγράφος Ρέμπραντ, όπως ακριβώς το περιέγραφε η Άννα στις σελίδες του ημερολογίου. Φυσικά, δεν θα καταλάβαινα λέξη από τα ολλανδικά της, αλλά τι μ’ αυτό; Εγώ την ιστορία την ήξερα ήδη απ’ έξω και θα τη θυμάμαι για πάντα, όπως και το πώς ένιωσα όταν πραγματοποίησα το παιδικό μου όνειρο…
₭ΑΤΕΡΙΝÂ