Αυτόν τον όρο τον χρησιμοποιώ όλο και περισσότερο όσο προχωρώ στις σπουδές ψυχολογίας και μάλιστα ένα παραπάνω αυτή τη δύσκολη εποχή της γνωστής και μη εξαιρετέας πανδημίας. Ναι, αυτό που σοφά ονομάζεται «τοξική θετικότητα», υπάρχει. Δεν ξέρω αν συμβαίνει σε όλες τις κοινωνίες ή μόνο σε αυτές όπως η δική μας, αλλά παρατηρώ μια τάση για υπερβολική εξύψωση του να είσαι «θετικός», με όλα τα απαραίτητα συμπράγκαλα της δύναμης, του πείσματος να προχωρήσεις, του να προσπαθείς να δεις τη φωτεινή πλευρά των πραγμάτων, του να βρίσκεις ευκαιρίες ακόμα και στα δύσκολα.
Προφανώς δε διαφωνώ ότι αυτό όταν γίνεται είναι κάτι το υπέροχο. Ο κόμπος, όμως, βρίσκεται στην άλλη πλευρά του νήματος, δηλαδή στα άτομα που δεν προβαίνουν πάντα σε αυτές τις τακτικές και τα οποία τείνουν να στιγματίζονται. Γιατί; Είναι άραγε τόσο κακό να πεις «ναι, έπεσα, άνθρωπος είμαι, θα σηκωθώ στο δικό μου χρόνο»; Είναι τόσο ανήκουστο να νιώσεις ότι δεν αντέχεις άλλο και ότι η μόνη σου επιθυμία είναι να σπάσεις κάτι και να κλάψεις σε εμβρυική στάση; Απαντήσεις όπως «έλα, μην κατσουφιάζεις», «χαμογέλα» και «θα μπορούσε να είναι και χειρότερο» όχι μόνο δε βοηθάνε, αλλά μας κάνουν να νιώθουμε ότι κανείς δε μας καταλαβαίνει και ότι όλοι μας θεωρούν αχάριστους. Αυτό δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα κούφιο, τοξικό πράγμα πίσω από τη μάσκα της θετικότητας.
Η αληθινή θετικότητα, η θετικότητα στην ψυχή, είναι αυτή που έχει ως λέξη κλειδί την κατανόηση. Είναι αυτή που θα μας δώσει την ευκαιρία να ξεσπάσουμε χωρίς να τιμωρούμε τον εαυτό μας για αυτό που αισθάνεται. Είναι εκείνος ο άνθρωπος που θα πει «καταλαβαίνω τι σημαίνει αυτό για σένα, πες μου περισσότερα». Κάθε συναίσθημα έχει το λόγο του και την πηγή του.
Προφανώς δε λέω να μείνουμε μόνιμα σε μια αίσθηση δυστυχίας εάν δεν το θέλουμε, ούτε να σταματήσουμε να κυνηγάμε τους στόχους μας. Όμως μόνο εάν επιτρέψουμε στον εαυτό μας το διάλειμμα που έχει ανάγκη, μόνο αν αποδεχτούμε και αγκαλιάσουμε τα συναισθήματα μας, μπορούμε πραγματικά να εξελιχθούμε.
Photography credits: George Dragas